کوکسیدیوز بیماري انگلی دستگاه گوارش ماکیان می باشد که توسط تک یاخته گونه ایمریا ایجاد می شود .
این بیماري با اسهال و تورم روده مشخص می شود .گونه هاي ایمریاي داراي بیماريزایی کم، نشانه هاي خفیفی داشته و یا بدون نشانه هستند . گونه هاي با بیماري زایی بیشتر، اغلب اسهال موکوسی و یا خونی را سبب میشوند. در اغلب موارد به دنبال اسهال، کم آبی بدن (Dehydration) دیده میشود. از علائم بالینی دیگر بیماري ژولیدگی پرها، کم خونی، بی حالی، سستی، جمع شدن طیور کسالت دیده دور هم را می توان نام برد. براساس گونه ایمریا، شدت جراحات و مکان درگیري دستگاه گوارش و همچنین واگیري و تلفات متفاوت است .
این انگل در برابر عمده ضد عفونی کننده ها مقاوم می باشد و می توان آن را به فراوانی در سالن هاي پرورش طیور یافت . پیشگیري از بیماري کوکسیدیوز به واسطه استفاده از داروهاي ضد کوکسیدیوزي مناسب، استفاده از عواملی که بین دو دوره سبب از بین رفتن انگل می شود (شعله دهی سالن)، حفظ شرایط مناسب بستر شامل رطوبت و غیره می باشد. به هر دلیلی اگر داروهاي ضد کوکسیدیوز به خوبی عمل نکنند و یا انگل به ضدکوکسیدیوز ها مقاوم شود و یا بستر حاوي رطوبت بالایی باشد بدن پرنده می تواند مستعد ابتلا به این بیماري شود. در برخورد با بیماري کوکسیدیوز بی شک استفاده از داروهاي ضد کوکسیدیوزي موثر بر انگل انتخاب اول است ولی در کنار آن یکسري از ویتامین ها در تسریع بهبودي از بیماري نقش عمده اي ایفا می کنند. نمونه این مواد استفاده از ویتامین ها، پروبیوتیک ها، بتائین و غیره می باشد . از مهمترین این ویتامینها ویتامینهاي گروه A و B و K3 می باشند. استفاده از ویتامین هاي زیر می تواند در بهبود از بیماري کوکسیدیوز نقش مفیدي داشته باشند .
در بیماري کوکسیدیوز به علت خونریزي از دستگاه گوارش استفاده از ویتامین K3 توصیه می شود. همچنین به علت این امر که در مصرف طولانی و بیش از حد بعضی داروهاي ضد کوکسیدیوز از خانواده سولفانامید ها نیز نیاز به این ویتامین را افزایش می دهند، استفاده از آن مناسب می باشد .